عنوان پایان‌نامه: نقش آزمایشگاه های زنده شهری بر هم آفرینی در شهرهای هوشمند (مطالعه موردی: شهر ارومیه)

دانشجو: بهروز محمدرضاپور

گروه آموزشی: هنر و معماری

دانشگاه: دانشگاه بجنورد

رشته تحصیلی: برنامه ریزی شهری

مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد

استاد راهنما: دکتر سعید رفیع پور

کارفرما: سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات

تاریخ دفاع: 1402-07-15

چکیده: 

هدف: با رشد سریع فناوری اطلاعات و ارتباطات، تحقق هوشمندی در شهرها نیازمند رویکردی جامع و سیستماتیک است تا شهرها در آینده قابل زندگی‌تر و پایدارتر شوند. هنر ایجاد مشارکت، ابزاری کارا در تبدیل شهرها به محیط های نوآوری برای فرآیندهای نوین برنامه ریزی شهری می باشد. بدین ترتیب چالش های مربوط به بعد اجتماعی فناوری به واسطه ماهیت شهرهای هوشمند به عنوان سیستمی پیچیده، موجب افزایش ابتکارات و ظهور آزمایشگاه‌های زندگی شهری (ULLs) گردید. از این رو هدف این پژوهش، واضح سازی مفهوم آزمایشگاه زنده شهری با مرور نظام مند ادبیات نظری مرتبط با مفهوم شهر هوشمند است.

روش‌شناسی پژوهش: نظام انجام تحقیق که دلالت بر چگونگی انجام کار یا به عبارتی روش شناسی تحقیق دارد، در این تحقیق بر روش تحقیق کیفی – کیفی (کیفی متوالی) تکیه دارد. در مرحله اول، مرور نظام مند ادبیات نظری در مورد آزمایشگاه زنده شهری در چارچوب مفهوم هم‌آفرینی با استفاده از روش تحلیل مفهوم تکاملی راجرز جمع‌آوری و تحلیل شده و سپس در مرحله دوم داده‌های شفاهی از طریق برگزاری جلسات طوفان فکری (گروه های بحث) جمع‌آوری شده و تجزیه و تحلیل می شود.

یافته‌ها: یافته ها مبین آن است که چهار پیشایند: عوامل فردی و اجتماعی، عوامل مدیریتی، عوامل اقتصادی و عوامل فنی و اجرایی، شرایط پیشینی برای عینیت یافتن دو ویژگی عملکردی (هم آفرینی، نوآوری باز و ...) و ساختاری (زمینه سازی، طرح ریزی و ...) مفهوم آزمایشگاه زنده شهری هستند.

نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش بیانگر این است که آزمایشگاه های زنده شهری می توانند بصورت یک روش، یک محیط، یک سیستم و یا یک رویکرد حاکمیتی در شهرهای هوشمند و با هدف مقابله با چالش های سیاستگذاری در بعد اجتماعی فناوری مورد استفاده قرار گیرند و بعنوان نمونه خوبی از روش شناسی مبتنی بر هم آفرینی میتواند راه حل‌های مختلف در آن آزموده ‌شود، راهکارهای اثربخش پیاده سازی ‌شود و سیاست‌های مناسب برای پیشبرد و توسعه خدمات شهری در تمام سطوح در آن تدوین ‌گردد. بعبارتی یک آزمایشگاه زنده شهری دارای ذینفعان متنوعی از جمله شهرداری‌ها گرفته تا شرکت‌های ارائه دهنده راه حل و خود شهروندان می‌باشد که می‌توان در آن محیطی واقعی، نه فضایی ساختگی و در عین حال پویا برای شبیه‌سازی مدل های مختلف مدیریت شهری ایجاد کرد.

کلیدواژه‌ها: آزمایشگاه زنده شهری، هم آفرینی، مشارکت شهروندی، هوشمندی مبتنی بر محیط، شهر هوشمند، شهر ارومیه