حضرت معصومه فرزند امام هفتم شیعیان است و در خانواده‌ای که سرچشمه علم و تقوا بود،چشم به جهان گشودند. او «بنت » رسول الله صلی الله علیه و آله و «بنت » ولی الله و «اخت » ولی الله و «عمة ولی الله » است به همین دلیل ایشان از فضایل،کمالات معنوی و روحانی برخوردار بوده اند.بر اساس روایات تاریخی حضرت معصومه را برترین دختر امام کاظم(ع) برشمرده اند و نقل شده است که در میان فرزندان امام کاظم(ع)، بعد از امام رضا(ع) کسی هم‌پای معصومه نبوده است. دوران کودکی حضرت معصومه با زندانی شدن و شهادت امام کاظم(ع) در زندان هارون در شهر بغداد مصادف بود.به همین دلیل ایشان به مدت21 سال تحت سرپرستی امام رضا (ع) بوده اند. زیرا حضرت معصومه ع در آن زمان تنها  6 سال داشتند و تا زمان قبول ولایتعهدی امام رضا (ع) و هجرت ایشان به شهر مرو در سال 200 ه. ق تحت کفالت حضرت رضا ع بودند.