
کتاب «کلبهی عمو تام» (Uncle Tom's Cabin) یکی از تأثیرگذارترین آثار ادبی قرن نوزدهم است که نقشی تاریخی در شکلگیری جنبش ضد بردهداری آمریکا داشت.
در نیمهی قرن نوزدهم، بردهداری در جنوب آمریکا امری قانونی و رایج بود، و اختلاف میان ایالتهای شمالی (طرفدار لغو بردهداری) و جنوبی (مدافع نظام بردهداری) روزبهروز بیشتر میشد.
هریت بیچر استو، نویسندهی مسیحی و اصلاحطلب، با دیدن رنج سیاهپوستان تصمیم گرفت از طریق ادبیات با این ظلم مبارزه کند؛ رمانی نوشت که بتواند احساسات مردم را برانگیزد — نه با آمار و سخنرانی، بلکه با داستانی عمیق و انسانی.
خلاصه داستان
داستان دربارهی عمو تام، بردهای سیاهپوستِ مهربان، مؤمن و فداکار است که در مزرعهای در کنتاکی زندگی میکند. صاحبش برای پرداخت بدهیهایش مجبور میشود تام را بفروشد؛ از این لحظه تام وارد سلسلهای از رنجها میشود، از مزرعههای مختلف تا دست اربابان بیرحم.
تأثیر اجتماعی و تاریخی
- کتاب بلافاصله پس از انتشار میلیونها نسخه فروخت و تأثیر عمیقی بر افکار عمومی گذاشت.
- بسیاری از مورخان میگویند این رمان زمینهساز جنگ داخلی آمریکا (۱۸۶۱–۱۸۶۵) شد.
- سخن معروفی از آبراهام لینکلن نقل شده: وقتی در زمان جنگ با استو دیدار کرد، گفت:
«این همان بانویی است که جنگی بزرگ را آغاز کرد.»
(البته در صحت دقیق جمله اختلاف است، ولی نشاندهندهی اثر عظیم کتاب است.)
جایگاه ادبی
- «کلبهی عمو تام» نخستین رمان پرفروش تاریخ آمریکا محسوب میشود.
- در ادبیات اجتماعی، این اثر پایهگذار «ادبیات اصلاحطلب» و «ادبیات دینیِ عدالتخواه» است.
- بعدها واژهی «عمو تام» در فرهنگ غربی معنایی نمادین یافت — اشاره به کسی که در برابر ظلم بیش از حد بردبار است (هرچند در اصل، تام شخصیتی قهرمان و مؤمن بود).
ترجمه و انتشار در ایران
این کتاب از اواخر قرن نوزدهم و در دوران مشروطه به فارسی ترجمه شد؛ ترجمههای معاصر نیز از مترجمان مختلف منتشر شدهاند، از جمله ترجمههای عباس زاده، علیاکبر شهابی و احمد شاملو (در قالب اقتباس ادبی برای نوجوانان).
«کلبهی عمو تام» تنها یک رمان نیست؛ مانیفستی انسانی است برای عدالت، آزادی و ایمان. اثری که توانست وجدان جامعه را بیدار کند و نشان دهد چگونه کلمه و داستان میتواند دگرگونی اجتماعی بزرگی را رقم بزند.
آزمون این مسابقه کتابخوانی روز چهارشنبه ۲۸ آبان ماه ۱۴۰۴ بهصورت آنلاین(برخط) از ساعت ۹ تا ۲۴ از طریق پایگاه اطلاعرسانی باشگاه کتابخوانی دانشجویان ایران به نشانی BookRc.ir برگزار میشود.
دانشجویان علاقهمند به کتابخوانی میتوانند برای ثبتنام و شرکت در مسابقه به پایگاه اطلاعرسانی باشگاه کتابخوانی دانشجویان ایران مراجعه و اقدام کنند.
علاقهمندان برای ثبتنام در مسابقات کتابخوانی باید در قسمت عضویت سایت bookrc.ir مشخصات خود را وارد کنند و یکبار عضویت در سایت برای شرکت در همه مسابقات کتابخوانی کافی است
روز مسابقه، در بخش داشبورد آزمون فعال خواهد شد.
در این مسابقه جوایز ۱۰ میلیون ریالی به برگزیدگان اهدا میشود.
برای کسب اطلاعات بیشتر و عضویت در کانال مسابقه کتابخوانی در پیامرسانهای تلگرام و ایتا با شناسه FarhangiJUT@ عضو شوند.
نسخه الکترونیکی کتاب در پلتفرم طاقچه، فیدیبو و فراکتاب موجود است.
آئیننامه مسابقات کتابخوانی در سایت bookrc.ir موجود است.
این مسابقه را معاونت فرهنگی سازمان جهاد دانشگاهی تهران با همکاری و مشارکت خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار میکند.