دکتر علیرضا خرازی در گفتگوی تفصیلی با دانشگاه انقلاب مطرح کرد:

  هوش مصنوعی به جای حذف مشاغل، فرصت‌های تازه می‌آفریند

فاطمه عباس آباد - دکتر علیرضا خرازی استادیار و عضو هیئت علمی موسسه آموزش عالی دانش پژوهان پیشرو با بیان اینکه هرچند هوش مصنوعی می‌تواند برخی وظایف انسانی را بر عهده گیرد، اما این به معنای نابودی مشاغل نیست، تاکید کرد: هوش مصنوعی با دگرگون‌سازی ساختار بازار کار، زمینه‌ساز شکل‌گیری حرفه‌ها و فرصت‌های شغلی نوین می شود  و در آینده‌ نزدیک شغل هایی که نتوانند خود را با ابزارهای کاربردی هوش مصنوعی انطباق دهند بی تردید کنار گذاشته خواهند شد.

 «دانشگاه انقلاب» رسانه ای که به دنبال پیگیری و تحقق اهداف و آرمان‌های علمی و فرهنگی انقلاب در دانشگاه ها است و تلاش می‌کند عرصه ای برای انعکاس دیدگاه های استادان و دانشجویان با سلایق مختلف باشد، در یک مصاحبه اختصاصی با « دکتر علیرضا خرازی» مدرس دانشگاه و عضو هیات علمی موسسه آموزش عالی دانش پژوهان پیشرو به بررسی و شناسایی نقاط ضعف، قوت، فرصت‌ و تهدیدات هوش مصنوعی در جامعه دانشگاهی ایران از نگاه اساتید به عنوان یکی از ارکان اصلی جامعه علمی دانشگاه می‌پردازد.

 مقدمه: اساسا هر تکنولوژی که در هر کشوری گسترش پیدا می‌کند بی تردید به موازات گسترش آن تکنولوژی، یکسری تاثیرات و تغییرات ممکن است در حوزه‌های مختلف از جمله حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ارتباطی و غیره... داشته باشد.در واقع «هوش مصنوعی» (Artificial Intelligence) به توانایی سیستم‌های کامپیوتری  اشاره دارد که می‌تواند وظایفی را انجام دهد که در ظاهر نیاز به هوش و تفکر انسانی دارند. این سیستم‌ها با استفاده از الگوریتم‌ها، مدل‌های ریاضی و داده‌های ورودی، تصمیم‌گیری‌ها و پردازش‌های پیچیده را انجام می‌دهند.

 ۱.در ابتدا خودتان را معرفی بفرمایید؟ علیرضا خرازی دانش‌آموخته مقطع دکترای تخصصی رشته علوم ارتباطات، استادیار دانشگاه و در حال حاضر به عنوان عضو هیات علمی در موسسه آموزش عالی دانش پژوهان پیشرو مشغول به تدریس هستم.

  ۲. در ابتدا تعریفی از هوش مصنوعی ارائه کرده و بفرمایید آیا موافق گسترش هوش مصنوعی در ایران هستید؟ اگر بخواهم یک تعریف جامع و کامل از هوش مصنوعی ارائه بدهم این است که هوش مصنوعی به مجموعه ای از فناوری ها گفته می شود که امکان شبیه سازی هوش انسانی را در ماشین ها فراهم می‌کند. حال این فناوری می‌تواند شامل یادگیری ماشینی، عمیق و پردازش زبان طبیعی، بینایی ماشین و رباتیک باشد. هدف اصلی هوش مصنوعی این است که انسان بتواند سیستم‌هایی را ایجاد کند که قدرت  تصمیم گیری داشته باشد و مشکلات  پیچیده را حل کند. هوش مصنوعی می‌تواند رفتارهای هوشمندانه ای شبیه انسان داشته باشد و یا رفتارهای هوشمندانه انسانی را تقلید نماید.

  ۳. آیا هوش مصنوعی در مسئولیت اجتماعی جامعه دانشگاهی می تواند موفق عمل کند و آیا با استفاده از هوش مصنوعی، خلاقیت های انسانی کاهش می یابد؟

  با توجه به ظرفیت‌های علمی کشور و نیازی که به حوزه فناوری‌ها در حوزه‌های مختلف وجود دارد بنده کاملا موافق به جد استفاده و گسترش هوش مصنوعی در کشور هستم به شرط اینکه این توسعه با برنامه ریزی دقیق، تدوین قوانین مناسب، امنیت داده ها، رعایت اخلاق هوشمندانه و سرمایه گذاری راهبردی همراه باشد. بی تردید گسترش غیر هدفمند و بدون زیر ساخت هوش مصنوعی می‌تواند اثرات منفی در جامعه داشته  باشد. هوش مصنوعی می تواند در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی در بهبود خدمات عمومی، سلامت، آموزش، محیط زیست و غیره...  تاثیرات قابل ملاحظه ای در پیش بینی از بحران ها نیز داشته باشد حتی می‌تواند به روابط عمومی ها و رسانه‌ها، خیلی کمک کند. همچنین هوش مصنوعی یا (Ai)می تواند به دانشگاه ه برای تحلیل داده های پژوهشی، بهبود خدمات آموزشی و پژوهشی مثلاً کارایی آزمایشگاه ها و تحقیق در زمینه کاربردهای علمی صنعتی کمک شایانی کند به شرط اینکه ما بتوانیم نیروی متخصص متناسب با آن را در جامعه تربیت کنیم آنچه که مهم است این است که باید سعی کنیم فرهنگ عمومی را در زمینه هوش مصنوعی در جامعه گسترش و بسط دهیم.

  ۴.  وضعیت فعلی و جایگاه هوش مصنوعی در ایران  و آینده آن را چطور ارزیابی می کنید؟

  با توجه به اهمیت هوش مصنوعی  در سال‌های اخیر چند ماهی هست که ارگان ها و دستگاه‌های مختلف اجرایی با من تماس می‌گیرند و از من شخصاً می‌خواهند  که دوره‌های هوش مصنوعی را برگزار کنم و این نشان می‌دهد که دستگاه‌های اجرایی اعم از دولتی و غیر دولتی لزوما استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی را در جامعه احساس می‌کنند. به طور قطع این نهادها به این نتیجه رسیده‌اند که لازم است خودشان را با تکنولوژی و فناوری روز دنیا ارتقاء و انطباق بدهند و فعالیت‌های سازمانی خود را بر اساس هوش مصنوعی جلو ببرند. به نظر من برای اینکه بخواهیم در کشورمان به رتبه‌های ایده‌آل‌تری در زمینه هوش مصنوعی در جهان برسیم نیازمند این می‌باشیم  که استارت تاپ‌ها، شرکت‌های دانش بنیان، در زمینه هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری خوبی انجام دهند تا از این طریق زیرساخت‌های داده‌ای و محاسباتی هوش مصنوعی گسترش پیدا کند و  فرهنگ استفاده از هوش مصنوعی فرهنگ نوآوری و کاربردهای آن، در حوزه‌های مختلف به ویژه کسب و کار مطرح شود. دانشگاه‌ها باید بتوانند تجربیات خود را در اختیار صنایع قرار دهند تا بدین ترتیب تجربیات و فناوری دانشگاهیان به بازار انتقال پیدا کند. نکته مهمی که من فکر می کنم لازم هست به آن توجه ویژه ای داشته باشیم بحث قانون گذاری و سیاست گذاری هوشمند است. همان طور که مستحضر هستید یکی از  نقاط ضعف یا یکی از تهدیدهایی که ممکن است هوش مصنوعی داشته باشد بحث حریم خصوصی است در این زمینه نیز لازم است نهادهای قانون گذار سیاست گذاری های هوشمندانه‌ای را  انجام بدهند.

   حتما باید به بحث قوانین هوش مصنوعی نگاه ویژه ای بشود تا استفاده از هوش مصنوعی با آرامش خاطر شهروندان صورت گیرد.تاکید من بر این است که مردم و همه قشرها باید از هوش مصنوعی استفاده کنند ولی یکی از نقاط ضعف آن بحث امنیت و حریم خصوصی است که لازم است قوانین مدون و هوشمندانه‌ای در جهت اینکه این قوانین حداقل بازدارنده باشد ایجاد شود تا بدون دغدغه بتوانیم در قبال تهدیدهای احتمالی که در حوزه امنیت و حریم خصوصی وجود دارد روبرو بشویم.

  ۵. آیا شرکت ها و استارتاپ های ایرانی توان رقابت در سطح منطقه ای و جهانی را دارند؟

  در پاسخ به این سوال به طور قطع می‌گویم استارت تاپ های ایرانی توان رقابت در سطح منطقه و جهانی را دارند من با چشمان خودم دیده ام که فارغ التحصیلان هوش مصنوعی و دانشجویان خلاق و نخبه‌ای که در این زمینه کار می‌کنند  به قدری هوشمند هستند و خلاق هستند و ایده های خوبی دارند که  قابل رقابت با کشورهای جهانی هستیم . به جرات می‌توانم بگویم که ما ایرانی ها در زمینه تامین نیروی انسانی با محوریت هوش مصنوعی بسیار توانمند هستیم. فقط نکته‌ای که هست این است که باید دانشگاه‌ها، سازمان‌ها، صنایع مختلف و ارگان‌های مختلف به جوان‌های ما به خصوص آن دسته از جوانانی که تحصیلات دانشگاهی دارند و بسیار خلاق و نخبه هستند اعتماد کنند و از آنها دعوت کنند وارد میدان عمل شوند. پیوند دانشگاه و صنعت یک امید و انگیزه‌ای را در جوانان خلاق و نخبه ما ایجاد می‌کند که آنها بتوانند مشکلات موجود در تمامی زمینه‌های مختلف در کشور در زمینه هوش مصنوعی را پیاده سازی و مرتفع کنند. به عنوان یک مدرس دانشگاه معتقد هستم که جوانان امروز ایرانی بسیار در زمینه هوش مصنوعی پیشرفته هستند و ما می‌توانیم از آنها در همه زمینه‌ها استفاده کنیم تنها نکته مهمی که وجود دارد ایجاد زیرساخت‌های لازم در این زمینه است. اعتماد به ایده های خلاق جوانان تحصیلکرده یک فرصت است تا آنها بتوانند از موضوع جهانی که اکثر  ارگان ها، نهادها، شرکت های دانش بنیان و بسیاری از کسب و کارها در حال حاضر از این تکنولوژی استفاده می کنند عقب نمانند. امیدوار هستم کشور ما هم به موازات کشورهای توسعه یافته و  درحال توسعه که در هوش مصنوعی کار می کنند در سطح جهانی و کشورهای منطقه مطرح شود. به طور قطع برای رسیدن به این چشم انداز دولت باید زیر ساخت های لازم را در حوزه هوش مصنوعی تامین کند مثلاً یکی از راه‌های موثری دیگر این است که دولت در اعطای مجوزهای آسان و بی دغدغه در کمترین زمان ممکن به شرکت های دانش بنیان به قشر دانشگاهی و نخبگان کمک کند تا این سرمایه انسانی ارزشمند بتوانند در زمینه توسعه کشور عزیزمان ایران موثر واقع شوند.

 ۶. نقش دانشگاه ها و مراکز پژوهشی در توسعه هوش مصنوعی (Ai)  چقدر پررنگ است؟

  دانشگاه ها می توانند از  هوش مصنوعی برای آموزش های شخصی سازی شده، برای  تحلیل داده های پژوهشی، بهبود کارایی آزمایشگاه و تحقیقات علمی و صنعتی استفاده کنند و به طور قطع موفقیت در این حوزه مستلزم سرمایه‌گذاری خیلی خوب در زمینه نیروهای متخصص و بحث توسعه فرهنگ هوش مصنوعی در جامعه و دانشگاه خواهد بود.

 ۷. برنامه های درسی دانشگاه های ایران چقدر با نیازهای بازار در حوزه هوش مصنوعی هماهنگ و منطبق است؟

   بسیاری از دانشگاه‌های ایران در حال حاضر در حال ارائه دوره‌های تخصصی در زمینه هوش مصنوعی هستند. به نظر من یک شکاف قابل توجهی بین محتواهای درسی و نیازهای جامعه وجود دارد و اکثر این دوره ها دوره های تئوریک بوده و بیشتر روی الگوریتم ها تاکید دارند این در حالی است که ما لازم داریم مهارت های عملی مثل توسعه نرم افزار، کار با داده های بزرگ، استفاده از هوش مصنوعی در صنایع مختلف را بیشتر مد نظر قرار دهیم و  دوره های کاربردی با همکاری صنایع مختلف طراحی کنیم و کارگاه های عملیاتی  ایجاد کنیم پروژه های  مختلف با شرکت‌ها و استارت تاپ‌ها  اجرا کنیم. برگزاری دوره‌های آنلاین هوش مصنوعی متناسب با نیازهای بازار  نیز یکی از راه‌هایی است که بنده در حال حاضر در ارگان‌ها و سازمان‌های مختلف آموزش می‌دهم. ما باید بیشتر از بحث‌های تئوریک خارج شویم و به صورت عملی به نیازهای بازار توجه کنیم و سعی کنیم بر مبنای علم روز رو به جلو حرکت کنیم. بیشتر باید سعی کنیم مباحث تئوریک را بیشتر بر مبنای نیازهای بازار و نیازهای سازمانی انطباق داده و به صورت عملیاتی در بیاوریم و این موضوع بسیار مهم است.پایان نامه ها رساله ها و کتاب های خیلی خوبی در حوزه هوش مصنوعی منتشر شده است

 ۹. آیا پژوهش های دانشگاهی در زمینه هوش مصنوعی منجر به کاربردهای واقعی در صنعت یا خدمات عمومی می شوند؟

 در یکی دو سال اخیر که بحث هوش مصنوعی در جامعه دانشگاهی مطرح شده است پایان نامه‌ها رساله‌ها و کتاب‌های خیلی خوبی در حوزه هوش مصنوعی منتشر شده است که بیشتر روی معرفی و قابلیت‌های هوش مصنوعی تاکید داشته اند اما در انتقال فناوری به صنعت یا خدمات عمومی ما یک ضعف بزرگ داریم که شاید دلیل اصلی آن این است که هنوز زیر ساخت‌های انتقال فناوری و بحث ضعف‌هایی که در شبکه‌های همکاری میان دانشگاه و صنعت وجود دارد فراهم نیست. مثلا می توانیم مراکز نوآوری فناوری ایجاد کنیم سازمان های مختلف از پروژه های هوش مصنوعی حمایت کنند. با تقویت فناوری‌ها و سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف و ایجاد یک شبکه سازی مثبت بین دانشگاه و صنعت می توانیم نتایج داده‌های علمی که در دانشگاه‌ها وجود دارد را با صنعت انطباق دهیم.

  یکی از ضعف‌های بزرگ پایان نامه‌ها و  رساله‌ها این است که بیشتر تئوری محور هستند تا عملیاتی، ما باید در دانشگاه‌ها پروژه‌های دانشگاهی را بیشتر به سمت عملیاتی محوری سوق دهیم تا در همه زمینه ها از جمله هوش مصنوعی بتوانیم راهکارهای عملیاتی ارائه دهیم در این صورت است که نتایج تحقیقات و پژوهش‌های دانشجویان به صنعت انتقال می‌یابد و راهکارهای عملیاتی دقیق  به ارگان ها، سازمان‌های مختلف در زمینه هوش مصنوعی عرضه خواهد شد.

  ۱۰. درباره چشم انداز هوش مصنوعی در ایران چه تصویری دارید، مثلا بسیاری از کشورها از هوش مصنوعی در زمینه پزشکی، هوافضا، صنعت کشاورزی، محیط زیست و غیره... استفاده می کنند پیشرفته تر از این موارد مثلا در برخی از کشورها ربات هایی را با هوش مصنوعی طراحی و می‌سازند در زمینه فرهنگی در برخی نمایشگاه‌های بین المللی کتاب خدمات فرهنگی به بازدیدکنندگان  ارایه می‌دهند و در برخی از کشورها نیز ربات های ساخته می‌شود که افراد تبهکار را دستگیر و حتی به آنها شلیک کرده و آنها را نابود می‌کند و مردم آن کشورها به ربات های پلیسی که منطق و احساس انسانی ندارند معترض هستند و حتی وجود آنها را خطرناک و تهدیدی برای جامعه خود می دانند؟ در حال حاضر نکته مهم این است که با توجه به نیروی فرهیخته و نخبه ایرانی در زمینه هوش مصنوعی برای اینکه بتوانیم از تمامی ظرفیت‌های هوش مصنوعی در ایران استفاده کنیم ابتدا باید یک چهارچوب قانونی مشخص و جامع برای هوش مصنوعی ایجاد کنیم. مقرراتی که مرتبط با داده‌ها و حریم خصوصی باشد ما امروزه نیاز به تدوین قوانین جامع در راستای امنیت داده‌ها و شفافیت الگوریتم‌ها، سوگیری‌های احتمالی هوش مصنوعی، اخلاق هوش مصنوعی و چهارچوب‌هایی که در جهت کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه‌های اجتماعی و صنعتی تعیین می‌شود داریم.فکر می‌کنم لازم است یک سری اقدامات زیرساختی داده‌ای ایجاد شود. آموزش و توانمندی نیروهای متخصص در هوش مصنوعی نیز بسیار بسیار مهم است. همکاری دانشگاه و صنعت در چهارچوب‌های اخلاقی یک الزام است تا سازمان‌ها استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی را در دستور کار خود قرار دهند.

 من به عنوان یک معلم ارتباطات معتقد هستم هوش مصنوعی باداشتن نقاط ضعف و قوت، می‌تواند تهدیدهایی را برای جامعه ما داشته باشد اما بی‌تردید نقاط قوت و فرصت‌های آن بیشتر از نقاط ضعف و تهدید است لذا حتما نیاز است جامعه دانشگاهی و مردم ایران با مفاهیم هوش مصنوعی  آشنا شوند.با فرهنگ سازی مناسب و افزایش نگاه عمیق جامعه به بحث سواد رسانه‌ای و  فضای جدید ظهور فناوری های جدید ما می‌توانیم تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیم. همچنین می‌توانیم از هوش مصنوعی در جهت بهره‌وری و هم  در جهت حل مسائل پیچیده استفاده کنیم. کمک به بحث مدیریت بحران‌ها از جمله بحران ترافیک، بحران سلامت، مسائل زیست محیطی، هوش مصنوعی می‌تواند به عنوان یک بازوی قدرتمند به ما کمک کند. هوش مصنوعی می‌تواند به روابط عمومی‌ها و رسانه‌ها کمک کند تا حرفه‌ای تر عمل کرده و مخاطب هدفشان را بشناسند رسانه‌ها  می‌توانند محتواهای شخصی‌سازی شده تولید کنند.امروز استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی یک مزیت رقابتی در جهان و منطقه است. کشور ما می‌تواند با توسعه زیرساخت‌ها و تقویت متخصصان این حوزه در عرصه جهانی جایگاه ویژه ای پیدا کند. هوش مصنوعی می‌تواند یک فرصت بسیار خوب برای اشتغال جوانان تحصیل کرده کشورمان باشد و همچنین می‌تواند زمینه‌ساز رشد استارتاپ‌های جدید باشد.به عنوان یک مدرس هوش مصنوعی وقتی به جامعه دانشگاهی نگاه می کنم می بینم  اقبال جامعه به بحث استفاده  و بهره گیری از ابزارهای هوش مصنوعی خیلی زیاد شده است. من فکر می کنم سازمان ها نهادهای متولی باید از اقبالی که مردم به استفاده از این تکنولوژی ها نشان می‌دهند به خوبی استفاده کنند. یکی از کارهایی که هوش مصنوعی  می‌تواند انجام دهد این است که باعث اشتغالزایی فراوان جوانان تحصیلکرده کشورمان شود. برخی ادعا می‌کنند که با آمدن هوش مصنوعی بسیاری از شغل‌ها در ایران از بین خواهد رفت اما من به جرات می‌توانم بگویم که هوش مصنوعی نه تنها شغل‌های موجود را از بین نمی‌برد بلکه باعث اشتغال زایی جامعه دانشگاهی و نخبگان جوان می‌شود با گسترش و توسعه هوش مصنوعی همه مشاغل پایدار خواهند ماند و فکر می‌کنم در آینده نزدیک متخصصانی در پست سازمانی خود  پایدار باقی خواهند ماند که کاملا مجهز به استفاده از ابزارهای کاربردی هوش مصنوعی باشند. در آینده نزدیک در همه حوزه‌ها از جمله روابط عمومی ها، رسانه‌ها، صنعت و سایرسازمان‌ها، کارمندانی را نیاز خواهیم داشت که کاملاً با ابزارهای هوش مصنوعی آشنایی داشته باشند. 

 کسانی که در آینده نه چندان دور با فناوری و تکنولوژی و ابزار هوش مصنوعی آشنا نباشند از سمت خود کنار گذاشته خواهند شد. بی تردید استفاده از هوش مصنوعی در همه زمینه‌ها یک فرصت است تا تهدید، هوش مصنوعی می‌تواند بحث اشتغال زایی را در کشور توسعه دهد. من معتقدم جوانان خوش فکر ما می‌توانند از  ابزار هوش مصنوعی در جهت توسعه استارتاپ‌های جدید استفاده کنند. با هوش مصنوعی استارتاپ‌های جدید ایجاد شده و شغل‌های جدید در جامعه ایجاد می‌شود. همچنین ما می‌توانیم از ابزارهای هوش مصنوعی در جهت شناسایی بحران‌های احتمالی سازمانی  حتی قبل از اینکه بحرانی بخواهد ایجاد شود شناسایی و استفاده کنیم.

 مثلا رسانه ها می‌توانند از هوش مصنوعی برای شناسایی مخاطب هدف خود در جهت تحلیل احساسات آنها استفاده کنند. روابط عمومی ها نیز همین طور، به نظر من هوش مصنوعی یکی از نیازهای مبرم جامعه امروز ماست من از دستگاه های متولی خواهش می کنم هر چه سریعتر چارچوب های قانونی در زمینه هوش مصنوعی را ایجاد کنند تا نگرانی هایی که در بحث حریم خصوصی و امنیت داده ای وجود دارد هرچه زودتر مرتفع شود نیاز است در این زمینه نیز فرهنگ سازی مثبت انجام شود. همچنین نیاز است رسانه‌ها اعم از رسانه‌های رسمی و رسانه‌های مجازی نهادهای فرهنگی در حوزه هوش مصنوعی وارد شوند و نقاط ضعف و قوت، تهدیدها و فرصت‌های هوش مصنوعی را برای مردم شرح داده و فرهنگ سازی نمایند تا مردم با یک نگاه هوشمندانه‌تر به ابزارهای هوش مصنوعی نگاه کنند. بی شک  آینده درخشان همه صنایع کشور با فناوری هوش مصنوعی گره خورده و عجین شده است و در آینده نزدیک دنیایی را خواهیم دید که تقریبا همه کسب و کارها و بسیاری از سازمان‌ها و ارگان‌ها بسیاری از امور خود را باهوش مصنوعی انجام خواهند داد.

 ۹.الزامات ایران برای دستیابی به رتبه بالای جهانی در هوش مصنوعی چیست؟

فرهنگ سازی، فرهنگ سازی، فرهنگ سازی چرا این کلمه را سه بار تکرار کردم بخاطر اهمیت موضوع است. تاکید من بیشتر بر مسئله فرهنگ سازی در زمینه هوش مصنوعی است . ما باید فرهنگ سازی در زمینه هوش مصنوعی را در جامعه ایجاد کنیم مردم کشور ما نباید در استفاده از تکنولوژی هوش مصنوعی در بین مردم سایر کشورها عقب بمانند چراکه ممکن است در صورت عدم فرهنگ‌سازی مناسب، شکاف عمیق تکنولوژیکی ایجاد شود و  آثار منفی نیز در جامعه ایجاد کند. در اینجا لازم است که دستگاه‌های متولی نهادهای فرهنگ‌ساز پای کار بیایند تا با یک نگاه راهبردی و عمیق علمی و کاربردی به مخاطبان در سطوح مختلف که اکثراً در حال استفاده از هوش مصنوعی هستند (بر اساس نوع مخاطب و جایگاه اجتماعی، میزان دسترسی‌ها و مواردی از این قبیل) فرهنگ سازی انجام شود. به طور قطع تکنولوژی هوش مصنوعی یک سری نقاط ضعف قوت فرصت و تهدیدهایی دارد که لازم است فرهنگ سازی کنیم و به مخاطب آگاهی دهیم این آگاه سازی ها منجر به استفاده بهتر از این تکنولوژی می‌شود.

 ۱۰. چه کارهای لازم است انجام شود تا رتبه ایران در بین کشورهای جهان در استفاده و توسعه هوش مصنوعی در سطح بالاتری مثلاً جزو ۱۰ کشور برتر جهان قرار بگیرد؟

  سؤال بسیار درست و راهبردی‌ مطرح کردید، چون رقابت جهانی بر سر هوش مصنوعی (Ai) امروز به‌مراتب جدی‌تر از رقابت در فناوری‌های هسته‌ای یا فضایی است اگر ایران بخواهد در حوزه‌ی هوش مصنوعی «رتبه جهانی واقعی» پیدا کند باید مسیر را علمی، هدفمند و مبتنی بر اکو سیستم ملی فناوری  پیش ببرد. به نظر من اول باید زیر ساخت‌های  محاسباتی و داده‌ای ایجاد شود، ایجاد دیتا سنترهای پیشرفته خیلی می‌تواند موثر باشد. آموزش نیروهای متخصص مهندسان و پژوهشگران برجسته، همکاری بین دانشگاه و صنعت برای انتقال فناوری به بازار، سیاست گذاری و قوانین حمایتی نیز از جمله راه‌های موثر در این حوزه است. به زبان ساده ‌تر اگر ایران بخواهد تا ۱۰ سال آینده در میان ۱۰ کشور برتر دنیا در حوزه هوش مصنوعی قرار بگیرد باید زیرساخت داده و ابر رایانه داشته باشد و  آموزش تخصصی و تربیت نخبگان را باز طراحی کند، برای رسیدن به نقطه مطلوب باید بتوانیم صنعت و دولت را به‌صورت هوش‌محور بازسازی کنیم و منشور اخلاقی و امنیتی جامع تنظیم کنیم تا تمرکز هوشمند بر مزیت‌های خاص ملی انجام شود. در واقع بدون داده، محاسبات و استعداد، هوش مصنوعی فقط شعار است. با اکوسیستم منسجم و حمایت واقع گرایان ایران می‌تواند در زبان فارسی و هوش پزشکی در جایگاه واقعی خود در جهان قرار بگیرد.