پیشینه واقعه

در سال 64 هجری قمری، پس از مرگ معاویه، یزید بن معاویه به خلافت رسید. عبدالله بن زبیر، از مخالفان سرسخت یزید، از بیعت با او سر باز زد و در مکه پناه گرفت. یزید برای سرکوب ابن زبیر، لشکری به فرماندهی مسلم بن عقبه به سوی مکه فرستاد. مسلم بن عقبه در راه به دلیل بیماری درگذشت و حصین بن نمیر جایگزین او شد. لشکر شام به فرماندهی حصین بن نمیر به مکه رسید و آنجا را محاصره کرد. ابن زبیر و یارانش به مسجدالحرام پناه بردند و لشکر شام با استفاده از منجنیق، کعبه را سنگ‌باران و آتش زدند. این واقعه در سوم ربیع‌الاول سال 64 هجری قمری رخ داد و منجر به تخریب بخش‌هایی از کعبه شد.

منبع: وقایع الأیام، جلد 1، صفحه 306؛ مسار الشيعة، جلد 1، صفحه 46

جزئیات واقعه

لشکر شام پس از محاصره مکه، بر بلندی‌های اطراف مسجدالحرام مستقر شدند و با استفاده از منجنیق، سنگ و مواد آتش‌زا به سوی کعبه پرتاب کردند. این حملات باعث آتش‌سوزی در کعبه شد و بخش‌هایی از دیوارها و سقف آن تخریب گردید. حتی شاخ‌های گوسفندی که به عنوان فدیه اسماعیل بر سقف کعبه آویخته شده بود، در آتش سوخت. این واقعه به عنوان یکی از تلخ‌ترین حوادث تاریخ اسلام ثبت شده است.

منبع: وقایع السنین و الاعوام، جلد 1، صفحه 104؛ تاریخ طبری، جلد 5، صفحه 498

پایان محاصره و مرگ یزید

پس از 40 روز محاصره، خبر مرگ یزید بن معاویه به مکه رسید. حصین بن نمیر با دریافت این خبر، محاصره را پایان داد و به سوی شام بازگشت. این واقعه تأثیر عمیقی بر تاریخ اسلام گذاشت و به عنوان نمادی از ظلم و ستم حکومت اموی در خاطره‌ها باقی ماند.

منبع: تاريخ أبي الفداء، جلد 1، صفحه 267؛ الكامل في التاريخ، جلد 4، صفحه 124

تأثیر و اهمیت واقعه

آتش زدن کعبه توسط لشکر یزید، نه تنها یک اقدام نظامی، بلکه هتک حرمت مقدس‌ترین مکان مسلمانان بود. این واقعه باعث افزایش نفرت مردم از حکومت اموی و تقویت موقعیت عبدالله بن زبیر به عنوان مدافع اسلام شد. همچنین، این حادثه به عنوان یکی از دلایل سقوط مشروعیت حکومت اموی در نظر گرفته می‌شود.

منبع: تاریخ الإسلام، جلد 5، صفحه 34؛ مروج الذهب، جلد 3، صفحه 81

نمایش کمتر

جمع‌بندی و خلاصه سازی توسط هوش مصنوعی