محمد مصباحی، مشاور خانواده و زوج درمانگر در سومین نشست از سلسله نشست‌های افزایش آگاهی جمعی در شرایط بحران با عنوان آرامش در خانواده که امروز ۹ تیرماه به همت جهاد دانشگاهی استان قم برگزار شد، گفت: بر پایه پژوهش‌های جان گاتمن، ۶۹ درصد تعارضات زوجین در شرایط عادی حل‌نشدنی هستند و بحران‌هایی مانند جنگ با تغییر نقش‌ها مانند غیبت طولانی‌مدت یکی از زوجین این تنش‌ها را تشدید می‌کند.

وی ادامه داد: افراد در بحران، علائم جسمانی شامل؛ تپش قلب، سرگیجه، فشار خون بالا، خستگی مفرط و مشکلات گوارشی و در بعد هیجانی-شناختی، بیش‌هوشیاری، واکنش شدید به محرک‌ها، درماندگی، سردرگمی یا انکار واقعیت؛ به‌ویژه پس از حوادث شدید را تجربه می‌کنند. همچنین علائم اجتماعی مانند؛ وابستگی غیرمعمول به دیگران، گرایش به گروه‌های نامناسب به‌خصوص در نوجوانان، بدبینی و کاهش اعتماد نیز بروز می‌کند.

مصباحی راهکار‌های مدیریت بحران در روابط زناشویی را مورد توجه قرار داد و گفت: حمایت عاطفی متقابل با ایجاد فضای امن برای بیان ترس‌ها بدون قضاوت و استفاده از محبت فیزیکی مانند در آغوش گرفتن، تقسیم عادلانه وظایف، مدیریت منابع ضروری، مشارکت در کار‌های خانه و مراقبت از کودکان، ارتباط مؤثر از طریق گفت‌وگوی روزانه بدون سرزنش و تصمیم‌گیری مشترک با احترام به دیدگاه‌ها، مراقبت فعال از سلامت روان با اختصاص زمان برای مدیتیشن یا دعا و پایش علائم استرس از راهکار‌های مدیریت بحران در روابط زناشویی است.

این مشاور خانواده، آموزش کمک‌های اولیه و طراحی روش‌های ارتباطی جایگزین، انعطاف‌پذیری در نقش‌ها با پذیرش مسئولیت‌های موقت و تقویت نگرش امیدوارانه، توجه ویژه به کودکان با انتقال حس امنیت از طریق رفتار آرام و تقسیم فعالیت‌ها بر اساس توانمندی‌های والدین؛ بازی‌های پرتحرک توسط پدران و بازی‌های کلامی توسط مادران را از جمله الزامات آمادگی برای شرایط بحرانی دانست.

وی در ادامه با تأثیر نقش اکسی‌توسین در کاهش استرس بیان کرد: ترشح اکسی‌توسین (هورمون پیوند) از طریق محبت فیزیکی، گفتار دلگرم‌کننده و صمیمیت، فعالیت مرکز ترس مغز (آمیگدال) را کاهش می‌دهد، سطح هورمون استرس (کورتیزول) را تنظیم می‌کند و اعتماد و صمیمیت در رابطه را تقویت می‌کند.

این مشاور خانواده با بیان اینکه مطالعات میدانی نشان می‌دهد حمایت همسر تا ۳۲ درصد از درد روانی را می‌کاهد، گفت: خانواده‌های بالنده در بحران دارای سه ویژگی کلیدی، ارتباطات صادقانه و صمیمانه، قوانین منعطف و انسان دوستانه، و روابط اجتماعی امیدبخش هستند.